Dünya genelinde kamış takımı kullanılmadan misinanın el ile tutulup sürütme yöntemiyle yapılan avcılık oldukça yaygındır. Bu tarz avcılık genelde kıyıdan pek uzak olmayan bölgelerde ticari amaçlı olarak yapılmaktadır.
Açık denizlerde ve okyanuslarda ise daha ziyade sportif amaçlı ve kamışlarla yapılmaktadır. Okyanuslarda gamefish olarak adlandırılan bu avcılıkta hedef balıklar büyük ve mücadeleci balıklardır.
Açık deniz (Offshore) ile Kıyıya yakın (İnshore) avcılığı arasında ne tür farklılıklar vardır;
İkisi arasındaki temel fark, avcılığın yapıldığı bölgedeki suyun derinliğidir. Açık deniz ve okyanuslarda yapılan avcılık offshore balık avcılığı olarak isimlendirilirken, kıyıya yakın, koylarda, haliçlerde yapılan avcılık inshore balık avcılığı olarak adlandırılmaktadır.
Offshore; büyük spor balıkçı tekneleri ile ağır ekipman ve büyük yemlerle,
İnshore; Küçük motorlu tekneler, kayıklar ve kanolarla hafif olta takımları ve küçük yemlerle yapılmaktadır. Balık bulma, izleme cihazları kıyıda yapılan avcılıkta önemli olsa da offshore balıkçılığa kıyasla daha az önem taşımaktadır.
Teknede dikkat edilmesi gereken hususlar;
Teknede sarkıtma tarzı avcılıkta, kişi sayısı fazla ise, olta takımlarının birbirine karışma riski her zaman vardır. Rüzgarın ve akıntıların değişmesi halinde teknede sürüklenme ve yön değiştirmeler olacağından kontrolsüz bırakılan bir olta diğer takımlarla karışabilecektir. Bunu engellemenin birinci şartı avlanmaya ara verilecekse olta takımı kesinlikle suyun içinde başıboş bırakılmamalıdır.
İnsan vücudunda 35 litre su mevcut olup, 20 litrenin altına düştüğünde hayati tehlike söz konusu olur. Normal de günde 1 litre su kaybedilirken, terleme ile bu miktar artar. Susuz kalınıldığında deniz suyu kesinlikle içilmemelidir. Tuz su ihtiyacını arttıracaktır. Av süresince teknede yeterli miktarda su hazır bulundurulmalıdır.
Ağırlık ve yem yavaş, kontrollü şekilde suya bırakılmalıdır. Özellikle ağırlığın fazla olduğu takımlarda kösteklerin hızlı hareketi nedeniyle bedene karışmaları olanak dahilindedir.
Kamış kaloma ayarı yem suya bırakılmadan önce yapılmalıdır. Sürütme yöntemiyle yapılan avda kaloma ayarlanırken teknenin hızı gözönünde bulundurulmalıdır. Biraz hızlı giden teknede kaloma daha açık olabilirken, yavaş giden teknede biraz daha sıkı ayar yapılabilir.
Balık yakalandıktan sonra acele edilmemelidir. Kaloma sayesinde balığın yorulmasına izin verilmelidir. Bu süre içinde de misinada boşluk yaratılmamalı sürekli misina gergin tutulmalıdır. Herhangi bir gevşeklik halinde balık kaçabilecektir.
Kamış kullanılmıyorsa, misina el ile çekilirken en büyük tehlike, balığın direnç göstermesi halinde elde oluşabilecek yaralanmalardır. Misina parmakları veya eli kesbilecek ve kanamalara yol açabilecektir. Özellikle büyük balıkların yakalanması halinde bir eldiven kullanılması yaralanma riskini ortadan kaldıracaktır. Yine küçük balık yakalanmış bile olsa asla misina ele sarılmamalıdır. Misinanın bırakılması gerektiğinde elden uzaklaşması sağlanamayabilecek ve yaralanmalara hatta uzuv kaybına neden olabilecektir. Bu gibi riskli haller için muhakkak uzanılabilecek uzaklıkta misinayı kesebilecek bir bıçak bulundurulmasında fayda vardır.
Su yüzeyine yakın veya su üstü yemle avlanılıyorsa, yem çevrede bulunan balıkçıl kuşların dikkatini çekebilecek ve yeme saldırabileceklerdir.
Tekneden yapılan avcılıkta misina;
Monofilament misinalar;
Florokarbon ve ip misinalara göre daha ucuzdur.
Esnek yapıları sayesinde balığın ısırışlarında ani gerilmeleri engelleyecek ve iğnenin kolayca kopmasını önleyecektir.
Florokarbondan daha fazla ancak ip misinadan daha az görünür özelliğine sahiptir.
Monofilament misinalarda düğümler ve bağlantılar daha sağlam olacaktır.
Daha düşük bir hafızaya sahiptir.
Orta derece de aşınmaya dayanıklıdır.
Eğer yem uzun mesafede kullanılacaksa, balığın yakalanması anında oluşacak ani enerjinin kamışı etkilemesini esnekliği sayesinde azaltacaktır.
Güneş ışığından daha az etkilenmektedir.
Tuzlu suya, diğer misinalara göre, daha dayanıklıdır.
Genel olarak ana beden olarak kullanılabilir.
Ana beden ip misina kullanılacaksa, kösteklerin bağlandığı beden olarak kullanılabilir.
İp misinalar;
Esneklik kabiliyeti olmadığı için balık ısırıkları kolayca hissedilebilr.
Jigging ve spinning tarzı avcılıkta, esnek olmaması sayesinde, yapay yemlerin aksiyonları daha kolay verilebilir.
Çeker gücünün fazlalığı sayesinde büyük balıkların tekneye çekilmesinde kolaylık sağlar.
İnce yapılarının sayesinde yapay yemlerin uzak mesafelere atılmasını kolaylaştırır.
Dipte yapılan avcılıkta yemlerin zemine daha çabuk inmesini ince yapısı sayesinde su dirençinden fazla etkilenmeden sağlayabilmektedir.
Hafızaya sahip değildir.
İnce olduğu için el ve parmakların kesilme ihtimali yüksektir. Misina elle tutularak sürütme avcılığında kullanılması tehlikelidir.
Sarkıtma tarzı avcılıkta misinanın elle toplanması halinde tekne içinde misinanın karışması oldukça kolaydır. Tercihen kamış ile kullanılması gerekir.
Halkaların ip misinaya zarar vermeleri oldukça kolaydır. Bu yüzden kamışta kullanılan halkaların silikon kaplı, ip misinalar için üretilmiş olanları tercih edilmelidir.
Su içinde görünürlülükleri oldukça fazladır.
Sadece birkaç düğüm çeşiti kullanılabilir (Albright ve braid düğümleri).
Sarım esnasında ip misinada gevşeklik olması durumunda makara üzerinde karışmalara ve deformeler oluşacaktır. Bu durumda misinanın atılması gerekir.
Soğuk havalarda ıslak olması halinde misina buzlanacaktır.
Florokarbon misinalar;
Suyun içinde neredeyse görünmezdirler.
Düşük esnekliğe sahiptirler.
Sudan daha yoğundur.
Daha sert bir yapıya sahiptir dolayısıyla kolay karışmaz.
Aşınmalara karşı daha dirençlidir.
Güneş ışığına karşı nispeten daha dayanıklıdır.
Daha fazla hafızaya sahiptir. Uzun mesafeli atışlarda olumsuzluklar yaşanabilir.
Batma özelliği nedeniyle su üstü yapay yemleri ile kullanılmamalıdır.
Kullanılan misinalar zamanla özelliklerini kaybedeceklerdir. Özellikle fırdöndünün deforme olması sonucunda misinanın bağlandığı bölgelerdeki paslanmalar düğümü ve misinayı zedeleyecektir. Mümkünse her avda misinanın ucu 30 cm kadar kesilmeli ve fırdöndü bağlantısı yeniden yapılmalıdır.
Av yapılan bölgede hangi tür balıkların mevcut olduğu öğrenilebilirse takımda kullanılacak misinanın kalınlığı doğru şeklide tespit edilebilir. İnce bir takımda, büyük balığın yakalanması halinde misina kopabilecektir.
Sürütme yöntemi;
Sabit hızda giden bir teknenin arkasında belli bir mesafeden cansız yem veya yapay yemin sürüklenmesi ile yapılan bir avcılıktır. Basit bir tekniktir ancak dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır.
- Kamış ve makine kullanılacak mı
- Ne tür yemler kullanılabilir
- Doğal yemlerin kullanımı nasıldır,
- Yemin hızı ne kadar olmalıdır,
- Yemin derinliği ne kadar olmalı ve bu seviye nasıl korunabilir.
- Yeme cazibiyet nasıl verilmelidir.
- Birden fazla yem, balık yakalama şansını artırabilirmi gibi.
El ile avcılık;
Sportif ve çokda eğlenceli olmasada, ticari avcılıkta oldukça verimli bir avlanma şeklidir. Doğru bir olta takımı (Pahallı kamış ve makineye ihtiyaç duyulmadan), iyi bir yem ile istenilen av yapılabilmektedir.
Kaliteli bir misina, tek veya double (Çiftli) iğne ve kullanılacak derinliğe göre ağırlık ile yem yeterlidir. Makineli kamışla yapılan avcılık kadar etkili olabilir. Özellikle doğru olta takımı ile verimli sonuçlar alınabilecektir.
Kamış ile avcılık;
Genellikle 1.7 ile 2.2 metre arası, kamış boyunca sıralı kaliteli halkaları olan kamışlar kullanılmaktadır. Hedeflenen balığın büyüklüğüne göre kamış kalitesi farklılık göstermektedir. Açık denizde kullanılan pahallı kamışların kıyıdan biraz uzak bir bölgede kullanılması veya tam tersi kıyıya yakın alanlarda kullanılan kamışında açık denizde kullanılması uygun olmayacaktır.
Sarkıtma tarzı avcılıkta kamışın çekeri önem taşımaktadır. Kullanılan ağırlığı taşıyabilecek dayanıklılığa sahip olmalıdır. Ortalama 50 – 200 gr ağırlıklar kullanıldığı düşünülürse, bu ağırlıkları kırılmadan kontrol edebilecek kamışlar tercih edilmelidir. 50 grlık çeker gücüne haiz bir kamış sarkıtmada kullanılabilirken, sürütme tarzı avcılıkta kullanılması da pek doğru olmayacaktır.
Yapay yemlerin çeşidine göre (Silikon yemler, kaşıklar, yapay balıklar vb.) olta takımında farklılıklar oluşabilmektedir.
Tube (Tüp ) silikon yemlerle;
Yemin büyüklüğü 15-20 cm civarında olabilir.
Arzu edilirse yapay yemin cazibiyetini arttırmak için, fileto olarak kesilmiş balık parçası veya cansız balık ilave edilerek yemin koku ve yağ salgılaması sağlanabilir. Tube (Tüp ) silikon yemlerde ağırlık yerleri farklı olabilmektedir.
Kaşıkla
avcılık;
Kaşıklar, kullanılacak derinliğe ve tekne hızına göre de değişebilmektedir.
Örneğin saatte 5 km hızla gidilen bir teknede dip kesimlerde yapılacak bir avda yarım kilo ağırlığında Bunker spoon çeşidi kaşıklar kullanılabilir.
Küçük ebattaki kaşıklar kullanılacaksa uygun büyüklükte ağırlıkların kullanılmasında fayda vardır. İstenirse ağırlık kullanılmayıp suüstünde sıçramalar yaptırılarak balığın dikkati de çekilebilir. Önemli nokta kullanılacak kaşığın özelliklerinin bilinmesidir. Kaşığın ağırlığı, şekli, parlaklığı gibi detaylar hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.
Spinnerbait yemler genelde sürütme tarzı avcılıkta pek kullanılmasa da ancak çok düşük bir hızda kullanılabilmektedir (Levrek, uskumru gibi balıklar için). Bu tür yapay yemler genelde at-çek avcılığında kullanılmaktadır. Daha ziyade sabit haldeki tekneden ve kıyıdan yapılan avcılıkta kullanılmaktadır.
Yapay balık yemlerle;
Plastik, balsa, ahşap, silikon, reçine gibi malzemelerden yapılan, yem balıkların taklitleridirler. Bazı balık imitasyonları tekne avcılığında sürütme yöntemi ile kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. At-çek tarzı avcılıkta kullanılan bazı yapay yemler de sürütme avında kullanılabilmektedir.
Rapala saltwater x-rap; Dünyada en çok tercih edilen, cazibiyetini ispatlamış bir yapay yemdir.
Suüstünde çalışacak olanlar hariç, çoğu yapay yemler derin seviyelerde çalışabilmeleri için dudak yapıları daha büyük yapılmaktadır. Denizde kullanılan bu yemler, sürütme esnasında belli hız aralığında belirli derinlikte kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. Satın alınırken bu özelliklerin dikkate alınması gerekir. Hangi hız aralığında ve hangi derinlikte kullanılması gerektiğine dair değerler ambalaj üzerinde yazmalıdır.
-Yüzey yemleri surface veya topwater,
-Yüzeyin 3 m altında kullanılan sığ dalıcılar ve
-3 m den derinlikte kullanılan derin dalıcılar diye kaba şekilde sınıflandırılırlar.
Su üstü (Poppers) yemler genelde sakin suda ve düşük hızda gidildiğinde etkilidir. Suda sıçratmalar yaparak balığın dikkatini çekmektedir.
Sığ dalıcılar genelde at-çek tarzı avcılıkta kullanılmak üzere tasarlanmışlardır. Ancak sürütme avcılıkta da kullanılabilmektedir. Yalnız bazı modellerde tekne hareket halindeyken, iğneler misinaya karışabilmektedir.
Derin dalıcılar herhangi bir ağırlık ihtiyacı hissetmeden 10 metre civarı dalabilmektedir. Rapala x-rap 30 yemi, saatte 10 kmlik bir hızda 7-10 metre arası derinlikte çalışan iyi bir örnektir.
Silikon (Plastik)(Sasi)(Shad)yemlerle ;
Sadece görüntüsü ile değil yüzüş şekliyle de yem balıklarını taklid eden imitasyonlardır. Swimbaits olarak adlandırılan yapay yem grubu içinde yer alırlar. Bu grub içierisinde sert yapılı yapay yemler ve crankbaits yemlerde yer alsa da, swimbait denildiğinde ilk akla gelen yumuşak yapıda üretilen bu yemlerdir.
Bu yemlerin bir kısmı özellikle tekneden sürütme yöntemi için üretilmişken, bir kısmı sadece kıyıdan ve başka bir kısmı ise her iki tarzda da kullanılmak üzere imal edilmişlerdir. Kuyruklarının yapısı sayesinde su içinde titreşimler yayarak yakındaki yırtıcı balıkların dikkatini çekmekte ve yüzüş aksiyonu sayesinde de görselliği ile balıkları cezbetmektedir.
Yapısı sert olan yapay yemlere göre daha az dayanıklı olsa da;
Balık yemi ısırdığında yumuşak yapısı nedeniyle şüphelenmeyerek yemi bırakmayacaktır. Sert yapılı olanlarda bu risk her zaman bulunmaktadır.
Bu tarz yemlerden bazıları, iğne ve baştarafındaki ağırlıkla birlikte üretilirler.
Jighead denilen (iğnenin sabitlendiği ağırlık) ile kullanılan diğer yumuşak yemlerde kullanılmaktadır. Jighead ve yem deforme olduğunda kolayca değiştirilebilmektedir. Ancak iğne yeme takılırken dikkat edilmesi gereken en önemli husus yemin yüzme aksiyonunun bozulmamasıdır. Yanlış bir montaj halinde yem tüm cazibiyetini kaybedecektir.
-12 metre derinlikte 12 cm lik bir yem kullanılırken, 7-8 cmlik bir yem daha sığ kesimlerde kullanılmaktadır. Zaman zaman misinayı çekip-bırakmak,biraz hızlandırıp-yavaşlamak gibi aksiyonları denenmeli ve tecrübe edinilmelidir. Çeşitli denemeler sonrasında kullanımı hem kolaylaşacak hem de verim alınabilecektir. Misina tercihinde florakarbon görünürlülüğünün az olacağından dolayı tercih edilebilir.
Bu gruptaki çoğu yem yavaş hızda giden teknede kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Hızın artması yemin tüm özelliğini kaybetmesine neden olacaktır. Tekne hızını ayarlamak için; yem ilk etapta su içinde görülebilecek yakınlıkta denenerek, yemin doğru aksiyonu tespit edilene kadar hız azaltılır veya çoğaltılır.
Williamson Live Mackerel Lure, canlı uskumru balığı taklidi yem. Tekneden sürütme avı için üretilmiştir.
Jig Yemiyle Avcılık;
Dikey yönlü, deniz dibi ve orta su seviyesinde, kendinden ağırlıklı yapay yemlerle yapılan bir avcılıktır. Yem sürekli yukarı ve aşağı yönünde hızla hareket ettirilerek gerçekleşmektedir. Balığın yakalanması jig (Yapay yemin) in hareketlerine bağlıdır. Misinanın ucunda hareketsiz bir yem hiçbir anlam taşımayacaktır. Dolayısıyla oldukça fazla efor harcanan ve yorucu bir avcılık çeşitidir.
Yaralı veya ölü balık hareketlerini sergiler. Yapay yem daha çok, zemine doğru iniş halindeyken balığın saldırısına uğrar. Bu nedenle misinanın gevşek olmaması, kontrollü şekilde yemin zemine inmesine önem verilmelidir.
Çeşitli jig yemlerin zemine doğru giderken sergiledikleri hareketler.
Bucktail jig; zemine iniş hızı derinsu yemlerine göre daha yavaştır. Bu yüzden derin sudan ziyade daha sığ alanlarda kullanılmaktadır. Hayvanların kıllarından yapılırken, artık sentetik elyaf ve plastikten de yapılamaktadırlar. Diğer jig yemlerinin dizaynları nedeniyle bir aksiyon sergilerken bu yemde belli bir aksiyon bulunmamaktadır. Görsel olarak dikkat çekmektedir. Bu yemler sürütme tarzı avcılıkta da kullanılmaktadır.
Tekli olabileceği gibi, bir kösteğe bucktail takılırken 2. kösteğe başka bir silikon yemde takılabilir.
Kamış;
Shimano Jigging Spinning kamış.
Jig kamışı herşeyden önce hafif olmalıdır. 1.80-2 m civarında, karbon bir kamış tercih edilmelidir. İp misinanın deforme olmasını engelleyen seramik halkalardan olmalıdır. Silikon karbür, silikon nitrür veya ziconium ile kaplı halkalar aranmalıdır.
Conventional makine
Makine; kullanıcının tercihine bağlıdır. Conventional makine olabileceği gibi spinning makinede kullanılabilir. Denizde kullanıma uygun paslanmayan parçalara sahip, kaliteli olmalıdır.
Misina;
Dikey yapılan bir avcılık olduğundan, kamışın ucunda yapılan hareket derindeki jige aksiyonu aktarabilmelidir. Eğer naylon monofilament misina kullanılırsa, kamışın ucundaki hareket bütünüyle yeme aktarılamayacak ve misinanın esnemesi nedeniyle bir kısmı abzorve olacaktır. İp misinalar, esneme özelliğinin olmaması nedeni ile tüm hareketi misinanın ucundaki yeme aktaracaktır. Su direnci de ip misinayı etkilemeyecek ve yem hızlı şekilde zemine doğru ilerleyecektir. Florokarbon misinalarda görünürlük oranlarının özelliği sayesinde kullanılabilmektedir.
Akıntıyla sürüklenen teknede kullanılabilecek olta takımı;
Bu olta takımı, akıntı ile yavaşça sürüklenen tekneden yapılacak avda kullanılmaktadır. Ağırlığın zemine teması hissedildikten sonra makara 20 kez sarılır, balığın vuruşu hissedilmezse ağırlık tekrar zemine indirilir ve sarım tekrar yapılır.
Bu parça, yukarıda kullanılan oltada temel malzemedir. Basit telden yapılan flying collar boom olarak bilinir ve uzun (Roglou, tube) gibi plastik yemlerin ana misinaya dolaşmalarını engellemekte kullanılır. Ana bedenden 25-40 cm uzakta tutabilmektedir.
Bazı denizcilik terimleri;
Borda; Teknelerin dış tarafta ve su kesiminden yukarıda kalan yan tarafları.
Pruva (Baş); Tekne gövdesinin ön kısmı
Pupa (Kıç); Tekne gövdesinin arka kısmı
Sintine; Teknenin su içinde kalan kısmı
Dümen suyu; Teknenin suda hareketiyle, arkasında bozduğu ve karıştırdığı su.
İskele; Kıçtan bakıldığında teknenin sol tarafı.
Palamar halatı; Tekneyi iskele, rıhtım veya başka bir tekneye bağlamaya yarayan halatların genel adı.
Rüzgar altı; Rüzgarın gittiği, tekneyi terk ettiği taraf.
Rüzgar üstü; Rüzgarın geldiği taraf.
Tornistan; Geri geri giden teknenin hareketi.
Vira etmek; Bir demiri tekneye almak üzere dipten kaldırmak,yukarı çekmek.
Knot; Hızın denizcilikteki birimi. Deniz mili/saat.
1 Deniz mili 1852 cm
1 Gomina 185 metre
1 kulaç (Fathom) 182.88 cm
1 Adım (Yard) 91.50 cm
1 feet (Kadem) 30.48 cm
1 inch (Pus) 2.54 cm
Kerteriz; Denizde bir noktaya (Örneğin bir mercan kayalığın yerini, verimli av bölgesini) daha sonradan tekrar gelebilmek için, karadaki bazı sabit nesnelerden faydalanarak yer tespiti yapılmasıdır.
