Yayın Balığı

     Göl ve yavaş akan akarsuların milli zemininde, suyun akıntılarla oluşturduğu oyuklarda, su altında kalmış ağaçların dal ve kökleri çevresinde yaşayan etçil bir tatlısu balığıdır. Ortalama 1.50 m boyuna kadar büyüdüğü kabul edilmekteyse de 2 m yi aşan yayınlara da rastlanmıştır. 80 yıla kadar yaşamaktadırlar.
     Su sıcaklığının 14-18 derece olduğu zamanlarda aktif olurken, sıcaklığın arttığı ve azaldığı zamanlarda aktivasyonu azalmaktadır. Erişkin bir yayın balığının bulunduğu habidatta herhangi bir doğal düşmanı bulunmamaktadır. Gece avlanmayı tercih etsede, gün içinde de beslenmesine devam eder. Suda yaşayan her türlü canlı ile karada yaşayan kemirgen ve kuşlarla beslenmektedir.
Beslenirken gözlerinden ziyade bıyık olarak nitelendirilen ağız çevresindeki duyargalardan faydalanır. Bulanık sularda bile canlı veya cansız yemleri kolayca bulabilecek bir yapıya sahiptir.

Yayın Balığı Av Teknikleri 

     İlkbaharda yumurtlama dönemi sonunda aç olacaklarından yem arayışına girecekler, gece ve sabahın ilk saatleri çok hareketli olacaklardır. Bu dönemde sığ kesimde ve sazlık alanlarda avını arayacaktır. 
     Yaz aylarında da bu hareketliliği devam edecektir. Kış aylarında diğer tatlısu balıkları gibi aktiviteleri azalacaktır.

Dip Oltası
     Dip oltaları su zemini temiz olan, yani ağaç köklerinin, sazlıkların vb. iğnelerin kolayca takılabileceği alanların olmadığı yerlerde tercih edilmelidir. Bu tür alanlarda şamandıralı olta düzeneğinin kullanılması gerekir.
     Bu tür avcılıkta kamış kullanılacaksa; kamışın atarı 100-200 gr olmalıdır. Sağlam ve esnek kamış balığı yormak için tercih edilebilir. Kullanılacak misina makaraya sarılacağı için 0.45-0.50 mm tercih edilmelidir. Kamış boyu 3-4 m arası seçilebilir.

Savurma dip oltası

     Av bölgesinde savurma dip oltası ile yapılan avcılıkta, olta takımı suya bırakıldıktan sonra o bölgede mutlak sessizliğin sağlanması önemli bir konudur. Özellikle geceleri yem bulmak amacıyla sığ sulara gelen yayın balığı, karadaki ses titreşimlerinden uzaklaşmak isteyecektir. Yine kıyıda bulunan küçük balıklarda oradan uzaklaşacakları için, yem bulamadığından hareket halindeki yayında o bölgeyi terk edebilecektir. Olta suya bırakıldıktan sonra boşluğu alınarak gergin hale getirilir. Bir çubuğa çok sıkı olmamak kaydı ile tutturulur. Sonrasında 1 m kadar misina gevşek bırakılır ve sonrasında misinanın sarılı olduğu kasnak sağlam bir şekilde ağaca, taşa veya toprağa sabitlenmiş sağlam bir çubuğa bağlanır. Gevşek bırakılan misinadan amaclanan; Yayın balığı avını yakaladıktan sonra hemen hareket halinde olacaktır. Yemden rahatsızlık duymaması için bu 1m lik gevşek misina yemi kusmamasını sağlayacak  ve daha sonrasında gergin misina sayesinde kendiliğinden tasmalamada yapılmış olacaktır. Kıyıdaki misinanın bir yerine uzaktan da görülebilecek bir renkte bir parça nesne ile işaretleme yapılırsa, balığın yakalanıp yakalanmadığının anlaşılması, kıyıya gitmeden de mümkün olabilecektir.
     Yakalanacak yayın balığının büyük olabileceği de dikkate alınarak kullanılacak misina kalınlığı ona göre seçilmelidir. 0.40 mm lik kaliteli, çekeri yüksek, esnek bir misina kullanılabilir. Kurşun seçimi, (akarsu akıntılı ise yemin sürüklenmemesini sağlayacak) canlı yemin uzaklaşmasını engelleyecek ağırlık hesap edilerek yapılmalıdır. 
     Canlı ve cansız balıkların yem olarak, diğer yemlere göre şansı daha yüksektir. Yemin görünümünden ziyade yaydığı titreşimler ve kokusu yayın balığının daha çok dikkatini çekecektir.
Yemin çeşidine göre iğne seçimi yapılmalıdır. Tek iğne kullanılması, balığın yakalanmasından sonra çekilirken takımın bir yerlere takılmamasını sağlayacaktır. 2. iğne herzaman için zemindeki kökler veya dallara takılmaya müsaittir.
     Küçük yayınların avlanma becerileri tam gelişmediğinden, farkettikleri her tür yeme iştahla saldıracaklardır.
     Balığın yakalanması halinde balığın büyük olabileceği dikkate alınarak misina çekilmelidir. Misinanın ele veya parmaklara sarımı kesinlikle yapılmamalıdır. Misinanın eli kesmesi sonucu yaralanmalara neden olabileceği gözönünde bulundurulmalıdır. Balık derin suda kolay çekilirken, sığ sularda toprakla temas ettiği anda çok daha güçlü direnç gösterecektir. Kıyıya çıkartılana kadar kasnak sabitlendiği yerden çıkartılmamalıdır.
     Yakalanan her balıktan sonra (Büyük yayınlar için geçerli) olta takımı kesilip aynı düzenek tekrardan yapılmalıdır. Yayının göstereceği direnç ve misinanın sert zeminlere sürtünmesi ile gerek düğümlerde ve gerekse köstekte oluşabilecek zedelenmeler bir sonraki avın kaçmasına neden olabilecektir.

     Gezer kurşun ile hazırlanan bir takımdır. Kurşun ağırlığı suyun yapısına ve akıntı durumuna göre tercih edilmelidir. Ortalama 100 gr lık bir ağırlık kullanılabilir. Kurşunun fırdöndüyle temasını kesecek bir boncuk ve sonrasında 50 kg ve daha fazlasını çekebilecek bir fırdöndüye köstek bağlanır. Ana beden 0.50-0.60 mm esnek misinadır. Köstek, 1-1.5 m uzunluğunda ve ucuna bağlanan 6-10/0 numaralı tek iğneden oluşur.

     Suyun derinliğine göre 2 adet stoper ana beden üzerine takılır. Köstek takılı fırdöndü bu iki stoper arasında hareket edeceğinden fırdöndü ana bedene bağlanmaz. İğneye takılı canlı yem suyun üst seviyesi ile zemin arasında, suyun çeşitli seviyelerinde hareket edecek ve yayının dikkatini her seviyede çekecektir. 





Şamandıralı Olta
     Yemin suyun farklı seviyelerinde tutulmasını sağlamak amacıyla düzenlenen takımdır. Zeminin yapısına göre veya canlı yemin hareket etmesini ve kolayca görünmesini sağlamak için genelde orta su seviyesinde bulundurulması için şamandıra kullanılmaktadır. Sabit şamandıra kullanılabileceği gibi, stoper ile kullanılan gezer şamandıralar kullanımı daha kolaydır.

     Derinlik ve şamandırayı ayarlamak için stoper sonrasında şamandıra, boncuk ve 150-250 gr ağırlığında gezer kurşun sonrasında fırdöndü takılır. 1-1.5 m civarında 0.70-0.75 köstek ve ucunada 6-10/0 nolu iğne takılır. Ağırlık zeminde  dururken, canlı yem köstek boyunca hareket halinde olacaktır. 

     Üçlü fırdöndünün birisina 1-1.5 m lik misina ucuna sabit kurşun, diğer ucuna 0.50-0.80 mm köstek bağlanır. Kösteğe de canlı yem takabileceğimiz tek veya 3 lü iğne bağlanır. Köstek boyu 1 m civarıdır. Kurşun zeminde bulunmayacağı için kullanılacak şamandıra kurşunun ağırlığıyla orantılı olacaktır. Ağırlık akarsu ve durgun suya göre değişecektir.

Yapay Yem 

     Yapay yemlerle de at-çek tarzı avı yapılabilmektedir. Ancak gerek kullanılan misinanın kalınlığı ve gerekse kamışın yapısı gereği, balığın yakalanmasından sonra acele etmeksizin ustaca sarım yapılmasını gerektirmektedir. Küçük yayın balığının yakalanmasında sorun olmayacakken büyük yayınların kıyıya çekilmesi çok kaliteli malzemelerin ustaca kullanılmasına bağlıdır. 

     Yapay balıklar floating (yüzen), sinking (batan) tip yemler belli su derinliğinde sarımı yapılarak kullanılır. Fare, kurbağa gibi canlıların taklidi yapay yemler ise suüstü kullanılmalıdır. Yem boyutları hedeflenen balığın boyutuna göre seçilmelidir. Yayın yavaş hareket eden bir balık olduğundan yeme süratle saldıramıyacağı için, sarım yapılırken, yapay yem, aksiyonunu bozmayacak mümkün olan en yavaş hızda sarılmalıdır. Yemlerin kokmasını sağlayan çeşitli işlemler yapılabilir, ancak yemler daha sonradan koku salmaya devam edeceklerinden muhafazalarında sorun yaşanabilir. Kaşık ve mepps diye adlandırılan spinnerbait yem grubuda kullanılabilir.

Akarsularda yayın avı

     Derin suyun sakin akan bölgelerini tercih eder. Nehrin kıvrımlarında yemini arar. Suyun akışına ters hareket ederek avlanır. Balık 1. sırada yem tercihidir, ancak bölgedeki diğer su canlıların bolluğu varsa onlarda 1. sırada yer alacaktır. Kullanılacak ağırlıklar mutlaka suyun akıntı hızına göre tercih edilmelidir. İğneler akarsularda daha çok takılacağından, tek iğne ile avcılığı yapılmalıdır. Akarsularda avlanılacak alan dar olacağından 0.45-0.50 mm esnek misinalar kullanışlı olacaktır.

     Kamış 50-100 gr atara sahip, esnek olanlar tercih edilmelidir. Ancak yayın yemi sert bir şekilde vuruş yaparak yakalayacağı için kamışın mutlaka sağlam bir şekilde kıyıda tutturulması gerekir.

     Balık yakalandığında kamışın esnediğinden emin olunduktan sonra tasmalama yapılmalıdır. Kamışın ucu suya doğru tutulmalı, tüm yük kamışa verilmemelidir.

     Suyun akıntısı ilede mücadele edileceği için zevkli ama bir o kadar da zor bir avcılık türüdür.  

Göl ve göletlerde yayın avı

     Savurma dip oltaları, kamışla dip ve şamandıralı olta takımları ile avcılığı yapılabilmektedir. Derin koyları tercih ederken, su canlılarının bulunduğu sazlık ve bitkili sığ sularada gelmektedir. Bitki yapısının özelliğine göre şamandıralı takımlar kullanılabilir.

Yemler

Balık; Yayın balığının yaşadığı bölgede bulunan tüm balıklar, yayın balığının ana yemidirler. Yemler arasında ilk sırayı alırlar. Canlı veya cansız olarak kullanılırlar.

Midye; Zemine bağlı olarak bulunurlar. Taze kullanılmaları gerekir. Kabuk ikiye ayrıldıktan sonra sert etli kısım iğneye takılarak kullanılır.

Sümüklüböcek; Bahçelerde bolca bulunan bir canlıdır. Taze olarak kullanılması gerekir.

Kan sülüğü; Sülüğün yayının bulunduğu suda doğal olarak olması gerekir. Sülüğün bulunduğu yerdeki su bir sopa yardımı ile bulandırılıp, su üstüne çıkanlar toplanır. Canlı olarak kullanılır.

Solucan; Nemli toprak içinde bulunurlar. Canlı olarak kullanılmalıdır. Birden fazla iğneye takılmalıdırlar.

Sakadat; Dalak, ciğer, işkembe gibi sakadatlar da kullanılmaktadır. Su içinde çabuk yumuşayıp dağılan yemler akarsularda dayanmayacaktır.